فاجعه جهل مقدس

چکیده‌ای از کتاب :
فاجعه جهل مقدس
علامه مصطفی محقق داماد

۴۱۱ سال پیش، در روز ۱۷ فوریه‌ سـال ۱۶۰۰ میلادی، "جوردانو برونو" فیلسوف ایتالیایی پس از گذراندن
۸ سـال در سیاهچال های خوفناک دادگاه انگیزاسیون (تفتیش عقاید) در میدان کامپودی فیوری شـهر رم زنده زنده در آتش سـوزانده شد.
برونو کسی بود که از حق تمام انسان‌ها برای اندیشیدن بدان‌گونه که دل شان می‌خواست، دفاع می‌کرد.

نوشته‌اند که وقتی برونو را به یک ستون‌ آهنین بسته بودند و انبوهی از هیزم برای سوزاندن او جمـع کرده بودند،
او هـم ساکت بود و تسلیم شده بود و چیزی نمی‌ گفت؛ ولی اتفاقی افتاد که یک جمله‌ گفت که در تاریخ باقی ماند.

آن اتفاق این بودکه ناگهان دیدند پیرزنی نزدیک شد و تکه هیزمی در دست داشت و با آوردن نام خدا بر لب، آن را به روی هیـزم‌ها انداخت.

برونو سکوتش را شکست و گویی عمل این پیر زن مغز استخوانش را سوزانده بود، گفت:
"لعنت بر این جهل مقدست!"

مهـم ترین و یا لااقل یکی از اهم آفت‌ های اجتماعی نه‌ تنها در منطقه‌ اسلامی بلکه شاید بتوان گفت در سراسر جهان که جوامع دینی از آن رنج می‌برند،
"جهل مقدس است"
"جهل مقدس جهلی است که بُعد قدسی دارد."

در چنین جهلی، شخص جاهل در جهل می‌سوزد، ولی برای خدا می‌سوزد.
گرسنگی، فقر، فلاکت، بیماری، جنگ و دشمنی، جنایت، آدمکشی، ایذاء و آزار به همنوع، همه را به قصد قربت تحمل می کند و جالب این است که از هرگونه روشنگری هـم می هراسد، آن هم برای خدا!‌!!

در جهل قدسی، شخص جاهل با نهادی همراه می‌شود به نام "اعتقاد"؛
یعنی برای چنین انسانی اعتقاد به جای تفکر می‌نشیند.

اعتقـاد از ریشه‌ "عقد" یعنی بستن است.
شخصی که به امری معتقد می شود فکرش را گـره زده و معتقداتش را خط قرمز خویش می‌سازد.

کسانی که به جهل مقدس گرفتار می‌ شوند، جاهلانه برای خویشتن، خدا می سازند، خدایی که ناخودآگاه مجموعه‌ای از خواسته‌های خود آنان است.

جهل مقدس همـراه با اعتقادهای دینی است؛
ولی دینی که نه براساس تعقل، بلکه بر اساس هواهای نفسانی، انسان معتقد می شود و بالاترین جنایت را ممکن است مرتکب شود،
در حالی که خیال می‌کند
برای خداست و متقرب الی‌الله می‌شود.

یکی از آفات اجتمـاعی که من مایلم آن را فاجعه‌ تأسف بار برای جوامع دینی امروز بنامم، "جهل مقدس است؛"

جهـلی که قهرمانانش دست به مهم ترین جنایات می زنند، به خیال آن که کاری که می‌کنند مورد خواست خداست و آنان برای خدا تلاش می‌کنند.‌

در یونان باستان، جنگ میان خدایان بود و در ادوار بعد در قالب جنگ ادیان شکل گرفت.

در تاریخ اسلام جنایات و خونریزی‌ هایی که به بار آمد، عموما معلول همین نوع جهل است.

گاهی اوقـات جهل که لباس تقدس می‌پوشد، یک ملت را در تاریکی و جهنم ابدی فرو می‌برد.
نمونه‌اش در زمان ما، مردم کره‌شمالی هستند.
در کشور کره شمالی مـردمی زندگی می‌ کنند که از حداقل شرایط حیات یک انسان برخوردار نیستند؛
ولی تبلیغات حاکمیت، فکر آنان را چنان ساخته که خیال می‌ کنند در بهشت برین‌اند!.
این افراد در تاریکی هستند؛ ولی قدرت مشت آهنین، اجازه‌ روشنگری به هیچ فردی نمی‌دهد.
در کره شمالی تنهـا کسی کـه حق فکـر کردن دارد، "رهبـر حکومت" است که "فرمانده‌ بزرگ" نامیده می‌ شود.
وقتی "فرمانده‌ بزرگ" در باره‌ مسئله‌ ای حرفی زد، دیگر هیچ کس حق ندارد در آن زمینه اظهارنظر کند!