سئوا ل از شما پاسخ از ما

  س6: روش صحیحى که متخصّصین متعهّد براى آموزش دیگران در جمهورى اسلامى باید اتّخاذ کنند کدام است؟ چه کسانى شایسته دستیابى به معلومات و علوم فنّى و تکنیکى حساس در ادارات هستند؟

ج: فراگیرى هر علمى براى هر شخصى، اگر براى یک غرض عقلائى مشروعى باشد و خوف فساد و افساد در آن نباشد، بدون مانع است. مگر علوم و معلوماتى که دولت اسلامى ضوابط و مقرّرات خاصى راجع به تعلیم و تعلّم آنها وضع کرده است.
س7: آیا تدریس و تحصیل فلسفه درحوزه‏هاى علمیه دینیّه جایز است؟ ج: یادگیرى و تحصیل فلسفه براى کسى که اطمینان دارد که باعث تزلزل در اعتقادات دینى‏اش نمى‏شود اشکال ندارد و بلکه در بعضى از موارد واجب است.
س80: خرید و فروش کتابهاى گمراه کننده مانند کتاب آیات شیطانى چه حکمى دارد؟ ج: خرید و فروش و نگهدارى کتابهاى گمراه کننده جایز نیست مگر براى پاسخگویى و ردّ مطالب آن براى کسى که قدرت علمى این کار را داشته باشد.
س9: آموزش و حکایت قصه‏هاى خیالى راجع به زندگى حیوانات و مردم، در صورتى که داراى فایده‏اى باشد، چه حکمى دارد؟
ج: اگر از قرائن معلوم باشد که داستان، تخیّلى است، اشکال ندارد.
س10: ورود به دانشگاه یا دانشکده‏اى که باعث اختلاط با زنانى که بدون پوشش براى تحصیل در آنجا حضور دارند مى‏شود، چه حکمى دارد؟ج: وارد شدن به مراکز آموزشى براى تعلیم و تعلّم اشکال ندارد، ولى بر زنان و دختران حفظ حجاب واجب است و بر مردان هم واجب است از نگاه حرام خوددارى نموده و همچنین از اختلاط که موجب خوف فتنه و فساد است، اجتناب نمایند.
س11: آیا براى زن، یاد گرفتن رانندگى به کمک مرد اجنبى در مکان مخصوص تعلیم رانندگى، با علم به اینکه آن زن حجاب و عفاف شرعى خود را حفظ مى‏کند، جایز است؟ ج: آموختن رانندگى با کمک و راهنمایى مرد اجنبى در صورتى که با مواظبت بر حجاب و عفاف واطمینان به عدم وقوع در مفاسد همراه باشد، اشکال ندارد، ولى درعین حال شایسته است که یکى از محارم وى همراه او باشد، بلکه اولى این است که آموزش رانندگى به کمک مربّى زن یا یکى از محارم صورت بگیرد.

س12: جوانانى که در مدارس و دانشگاهها مشغول تحصیل هستند با دختران هم برخورد و ملاقات دارند و به حکم همکلاسى و همدرس بودن با آنان راجع به مسائل درس و غیر آن گفتگو مى‏کنند که گاهى بعضى از صحبتها با خنده و شوخى همراه است که البته به قصد ریبة و لذت نیست آیا این کار جایز است؟
ج: اگر همراه با مراعات حجاب و بدون قصد ریبه و همراه با اطمینان به عدم وقوع در مفاسد باشد، اشکال ندارد، والاّ جایز نیست.
س13: امروزه کدامیک از تخصص‏هاى علمى براى اسلام و مسلمین مفیدتر است؟
ج: شایسته است که علما و اساتید و دانشجویان دانشگاهها به همه‏ى تخصصهاى علمى مفیدى که مورد نیاز مسلمانان است اهتمام بورزند تا از اجانب بخصوص دشمنان اسلام و مسلمین بى نیاز شوند و تشخیص مفیدترین آنها با مسئولین ذى‏ربط با درنظر گرفتن شرایط موجود مى‏باشد.
س14: آگاه شدن از کتابهاى گمراه کننده و کتابهاى ادیان دیگر براى شناخت دین و عقاید آنها به قصدافزایش معرفت و اطلاعات چه حکمى دارد؟ج: حکم به جواز خواندن این کتب فقط به خاطر شناخت و افزایش اطلاعات، مشکل است، البته خواندن آنها براى کسى که قدرت شناخت و تشخیص مطالب باطل را دارد به قصد ابطال و ردّ آنها جایز است به شرطى که به خود مطمئن باشد که از حق منحرف نمى‏شود.
س15: فرستادن فرزندان به مدرسه‏هایى که بعضى از عقائد فاسد در آنها تدریس مى‏شود با فرض تأثیر نپذیرفتن آنان از آن افکار، چه حکمى دارد؟ج: اگر خوفى نسبت به عقاید دینى آنان وجود نداشته باشد و ترویج باطل هم نباشد و آنان بتوانند از یادگیرى مطالب باطل و فاسد و گمراه‏کننده دورى کنند، اشکال ندارد.
س16: دانشجویى به مدّت چهار سال است که در دانشکده پزشکى درس مى‏خواند و علاقه شدیدى به فراگیرى علوم دینى دارد، آیا ادامه تحصیل در رشته پزشکى براى او واجب است یااینکه مى‏تواند آن را رها کرده و به تحصیل علوم دینى بپردازد؟
ج: دانشجو در انتخاب رشته تحصیلىِ خود آزاد است ولى در اینجا نکته‏اى وجود دارد که شایسته است به آن توجه شود و آن اینکه اگر فراگیرى علوم دینى بخاطر توانایى خدمت به جامعه اسلامى اهمیّت دارد، تحصیل در رشته پزشکى هم به قصد آمادگى براى ارائه خدمات پزشکى به امّت اسلامى و درمان بیمارى و نجات جان آنان از اهمیّت زیادى برخوردار است.
س17: معلّمى دانش آموزى را در کلاس در برابر دانش‏آموزان دیگر به شدّت تنبیه کرده است آیا آن دانش‏آموز حق مقابله به مثل را دارد یا خیر؟ج: دانش‏آموز حق مقابله و پاسخگویى بگونه‏اى که شایسته مقام استاد و معلّم نباشد ندارد و بر او واجب است که حرمت معلم را حفظ نموده و نظم کلاس را رعایت کند و مى‏تواند از راههاى قانونى اقدام نماید، همانگونه که بر معلّم هم واجب است احترام دانش‏آموز را در برابر همکلاسىهایش حفظ کرده و آداب تعلیم اسلامى را رعایت نماید.س18: بر روى بعضى از نوارهاى قرآن و تواشیح عبارت "حقوق تکثیر محفوظ است" نوشته شده، آیا دراین صورت جایز است آنها را تکثیر نموده و در اختیار دیگران قرار داد؟ ج: احوط این است که از ناشر اصلى براى تکثیر نوارها و نسخه‏بردارى از آنها اجازه گرفته شود. س19: آیا نسخه‏بردارى از نوارهاى کامپیوترى (Disk) جایزاست؟ و بر فرض حرمت، آیا این حکم مختص نوارهایى است که در ایران تدوین شده‏اند یا شامل نوارهاى بیگانه هم مى‏شود؟ و با علم به اینکه بعضى از دیسک‏هاى کامپیوترى با توجه به اهمیّت محتواى آنها، بسیار گرانبها هستند؟ ج: احوط این است که در نسخه‏بردارى و تکثیر نوارهاى کامپیوترى که در داخل تولید شده است، قوق صاحبانشان از طریق کسب اجازه از آنان رعایت شود و در مورد خارج کشور، تابع قرارداد است.
س20: بعضى از مؤمنین نوارهاى ویدئویى را از ویدئو کلوپ‏ها اجاره کرده و در صورتى که کاملا مورد پسند آنان باشد، به این دلیل که حقوق چاپ نزد بسیارى از علما غیرمحفوظ است، بدون کسب اجازه از صاحب مغازه مبادرت به ضبط و تکثیر آن مى‏کنند، آیا این کار جایز است؟ و بر فرض عدم جواز، اگر فردى اقدام به ضبط یا تکثیر آن نماید، آیا باید الآن صاحب مغازه را از کار خود مطلع نماید یا اینکه پاک کردن محتواى نوار تکثیر شده کافى است؟ج: احوط ترک نسخه‏بردارى از نوار بدون اجازه صاحب آن است، ولى اگر بدون اجازه مبادرت به این کار کرد، محو کردن محتواى نوار کافى است.
س21: آیا وارد کردن کالاهاى اسرائیلى و ترویج آنها جایز است؟ در صورتى که این کار هر چند بر اثر اضطرار صورت بگیرد، آیا فروش آنها جایزاست؟ج: باید از معاملاتى که به نفع دولت غاصب اسرائیل که دشمن اسلام و مسلمین است، خوددارى شود و وارد کردن و ترویج کالاهاى آنان که از ساخت و فروش آن سود مى برند، براى هیچکس جایز نیست و همچنین براى مسلمانان هم خرید آن کالاها بخاطر مفاسد و ضررهایى که براى اسلام و مسلمین دارد جایز نیست.

س22: آیا گشایش دفترهاى مسافرت به اسرائیل در کشورهاى اسلامى جایز است؟ و آیا براى مسلمانان تهیه بلیط از این دفاتر جایزاست؟ ج: این کار به دلیل ضررهایى که براى اسلام و مسلمین دارد، جایز نیست و همچنین مبادرت به انجام اعمالى که نقض تحریم مسلمانان علیه دولتِ دشمن و محارب اسرائیل محسوب شود، براى هیچکس جایز نیست .
س 23-آیا خرید تولیدات شرکتهاى یهودى یا امریکایى یا کانادایى با وجود این احتمال که شرکتهاى مزبور به تقویت دولت اسرائیل مى‏پردازند، جایز است؟ج: اگر خرید و فروش این تولیدات موجب تقویت دولت حقیر و غاصب اسرائیل شده و یا در راه دشمنى با اسلام و مسلمین بکار مى‏روند، خرید و فروش آنها براى هیچکس جایز نیست و الاّ اشکال ندارد.
س24-: اگر کالاهاى اسرائیلى وارد کشورهاى اسلامى شود، آیا جایز است تاجران بخشى از آنها را خریده و به مردم بفروشند و آنها را ترویج کنند؟ج: این کار براى آنان به علت مفاسدى که دارد، جایز نیست25: اگر کالاهاى اسرائیلى در فروشگاههاى عمومى یک کشور اسلامى عرضه شود، آیا خرید آنها توسط مسلمانان در صورتیکه تهیه کالاهاى غیراسرائیلى مورد نیاز که از کشورهاى دیگر وارد شده‏اند، امکان داشته باشد، جایز است؟ ج: بر آحاد مسلمین واجب است که از خرید و استفاده از کالاهایى که منفعت تولید و خرید آنها عائد صهیونیست‏ها که محارب با اسلام و مسلمین هستند، مى‏شود، اجتناب کنند. س268: اگر بدانیم که کالاهاى اسرائیلى بعد از تغییر گواهى مبدأ از طریق کشورهاى دیگرى مثل ترکیه، قبرس و غیره مجدّدا صادر مى‏شوند تا خریداران مسلمان گمان کنند که آنها غیر اسرائیلى هستند، زیرا مى‏دانند که اگر مسلمانان بدانند که آنها ساخت اسرائیل هستند، از خرید آنها خوددارى مى‏کنند، دراین صورت تکلیف مسلمانان چیست؟
ج: مسلمانان باید از خرید و ترویج و استفاده از آن کالاها خوددارى نمایند.
س269: خرید و فروش کالاهاى امریکایى چه حکمى دارد و آیا این حکم شامل همه کشورهاى غربى مثل فرانسه وانگلستان هم مى‏شود؟ و آیا آن حکم مخصوص ایران است و یا در همه کشورها جارى است؟
ج: اگر خرید کالاهاى وارداتى از کشورهاى غیراسلامى و استفاده از آنها باعث تقویت دولتهاى کافر و استعمارگر که دشمن اسلام و مسلمین هستند، شود و یا قدرت مالى آنها را براى هجوم به سرزمین‏هاى اسلامى یا مسلمین در سرتاسر عالم، تقویت نماید، واجب است که مسلمانان از خرید و بکارگیرى و استفاده از آنها اجتناب کنند، بدون اینکه فرقى بین کالایى با کالاى دیگر و دولتى با دولت دیگر از دولتهاى کافرى که دشمن اسلام و مسلمین هستند، وجود داشته باشد و این حکم هم اختصاصى به مسلمانان ایران ندارد.
س270: کسانى که در کارخانه‏ها و مؤسساتى کار مى‏کنند که سود آنها به دولتهاى کافر مى‏رسد و باعث استحکام و تقویت آنها مى‏شود، چه تکلیفى دارند؟
ج: کسب درآمد با کارهاى مشروع فى‏نفسه اشکال ندارد هر چند از امورى باشد که درآمد آن به دولت غیراسلامى مى‏رسد، مگر زمانى که آن دولت در حال جنگ با اسلام و مسلمین باشد و از نتیجه کار مسلمانان در این جنگ استفاده کند.

کار کردن در دولت ظالم

س271: آیا انجام وظیفه در حکومت غیر اسلامى جایز است؟
ج: جواز آن منوط بر این است که خود آن وظیفه فى‏نفسه جایز باشد.
س272: فردى در اداره راهنمایى و رانندگى یکى از کشورهاى عربى کار مى‏کند و مسئولیت او امضاى پرونده کسانى است که قوانین عبور و مرور را نقض کرده‏اند تا بدین ترتیب به زندان بیفتند و پرونده هر یک از آنان را که امضا کند فرد ناقض قانون به زندان خواهد رفت.آیا این کار براى او جایز است؟ و حقوقى که در برابر کارش از دولت مى‏گیرد چه حکمى دارد؟
ج: رعایت مقرّراتى که براى نظم جامعه وضع شده‏اند در هر حال واجب است، هر چند آن قوانین توسط دولت غیراسلامى وضع شده باشند و دریافت حقوق در برابر عمل حلال، اشکال ندارد.
س273: بعد از آنکه مسلمانى تابعیت آمریکا یا کانادا را بدست آورد، آیا جایز است وارد ارتش یا پلیس شود؟ و آیا جایز است در اداره‏هاى دولتى مثل شهردارى و سایر مؤسسات تابع دولت مشغول بکار شود؟
ج: اگر فسادى بر آن مُترتّب نشود و مستلزم ارتکاب حرام و ترک واجب نباشد، اشکال ندارد.
س274: آیا قاضى منصوب از طرف سلطان جائر، براى حکم کردن و قضاوت، مشروعیت دارد تا اطاعت از او واجب باشد؟
ج: جایز نیست غیر از مجتهد جامع الشرایط - چنانچه از طرف کسى که حق نصب دارد منصوب نشده باشد - متصدّى امر قضا و فصل خصومات در بین مردم شود و بر مردم هم جایز نیست به او مراجعه کنند، و حکم او هم نافذ نمى‏باشد، مگر در حال ضرورت.

لباس شهرت و احکام پوشش

س275: معیار لباس شهرت چیست؟
ج: لباس شهرت لباسى است که پوشیدن آن براى شخص، بخاطر رنگ یا کیفیت دوخت یا مندرس بودن آن و علل دیگر مناسب نیست، بطورى که اگر آن را در برابر مردم بپوشد توجه آنان را به خود جلب نموده و انگشت نما مى‏شود.
س276: صدایى که هنگام راه رفتن زنان از برخورد کفش آنان با زمین ایجاد مى‏شود، چه حکمى دارد؟
ج: تا زمانى که باعث جلب توجه و ترتّب مفسده نشده است ، فى نفسه اشکال ندارد.
س277: آیا دختران مى‏توانند لباسى که رنگ آن مایل به آبى پررنگ است بپوشند؟
ج: فى‏نفسه اشکال ندارد به شرطى که منجر به جلب توجه دیگران و ترتّب مفسده نشود.
س278: آیا براى زنان پوشیدن لباسهاى تنگى که برجستگیهاى بدن آنان را نشان مى‏دهد و یا پوشیدن لباسهاى بدن نما و عریان در عروسیها و مانند آن جایز است؟
ج: اگر از نگاه مردان اجنبى و ترتّب مفسده در امان و محفوظ باشند، اشکال ندارد در غیر این صورت جایز نیست.
س279: آیا پوشیدن کفش سیاه براق توسط زن مؤمن جایز است؟
ج: اشکال ندارد مگر آنکه رنگ و شکل آن باعث جلب توجه نامحرم و یا انگشت نما شدن او شود.
س280: آیا بر زنان واجب است در لباس مانند مقنعه، شلوار و پیراهن فقط رنگ سیاه را انتخاب کنند؟
ج: حکم لباس زن از جهت رنگ و شکل و کیفیت دوخت مانند کفش است که در جواب سؤال قبل بیان شد.
س281: آیا جایز است حجاب و لباس زن بگونه‏اى باشد که توجه دیگران را بخود جلب کند و یا باعث تهییج شهوت شود مثلا طورى چادر سر کند که توجه دیگران را به خود جلب کند و یا پارچه و رنگ جوراب را بگونه‏اى انتخاب کند که شهوت برانگیز باشد؟
ج: پوشیدن چیزى که از جهت رنگ یا شکل و یا نحوه پوشیدن باعث جلب توجه اجنبى شود و موجب فساد و ارتکاب حرام گردد، جایز نیست.
س282: آیا پوشیدن چیزى که مخصوص زنان است توسط مردان و برعکس، در خانه بدون قصد تشبّه به جنس مخالف، جایز است؟
ج: تا زمانى که آن را به عنوان لباس براى خود انتخاب نکرده باشند، اشکال ندارد.
س283: فروش لباسهاى زنانه داخلى توسط مردان چه حکمى دارد؟
ج: اگر موجب ترتّب مفاسد اخلاقى واجتماعى نباشد، اشکال ندارد.
س284: آیا بافندگى و خرید و فروش جوراب نازک شرعا جایز است؟
ج: اگر تولید و خرید و فروش آن به قصد پوشیدن زنان در برابر مردان اجنبى نباشد، اشکال ندارد.
س285: آیا جایز است افرادى که ازدواج نکرده‏اند با رعایت موازین شرعى و آداب اخلاقى، در فروشگاههاى لباسهاى زنانه و وسایل آرایش کار کنند؟
ج: جواز کارکردن و کسب درآمد حلال شرعا مختص گروه خاصى ازمردم نیست‏ بلکه هر کس که موازین و آداب اسلامى را رعایت کند حق آن را دارد، ولى اگر براى دادن پروانه تجارى یا اجازه کار از طرف ادارات و نهادهاى مسئول بخاطر رعایت مصالح عمومى براى بعضى از مشاغل شرایط خاصى وضع شده باشد باید مراعات شود.
س286: انداختن زنجیر توسط مردان چه حکمى دارد؟
ج: اگر زنجیر از طلا باشد و یا از چیزهایى باشد که استفاده از آنها مخصوص زنان است، انداختن آن براى مردان جایز نیست.

تقلید از فرهنگ غربى

تشبّه به کفّار و ترویج فرهنگ آنان

س287: آیا پوشیدن لباسهایى که بر روى آن حروف و تصاویر خارجى چاپ شده، جایز است و آیا این لباسها ترویج فرهنگ غربى محسوب مى‏شوند؟
ج: اگر مفاسد اجتماعى نداشته باشند پوشیدن آنها فى نفسه اشکال ندارد و امّا اینکه ترویج فرهنگ غربىِ معارض با فرهنگ اسلامى محسوب مى‏شود یا خیر، موکول به نظر عرف است.
س288: امروزه وارد کردن لباسهاى خارجى و خرید و فروش و استفاده از آنها در داخل شهرها متداول شده است، با توجه به افزایش تهاجم فرهنگى غرب به انقلاب اسلامى، این کار چه حکمى دارد؟
ج: واردات و خرید وفروش واستفاده از آنها به مجرّد اینکه از کشورهاى غیراسلامى وارد شده‏اند، اشکال ندارد، ولى آنچه که پوشیدن آن با عفّت و اخلاق اسلامى منافات داشته باشد و یا ترویج فرهنگ غربى که دشمن فرهنگ اسلامى است، محسوب مى‏شود، واردات و خرید وفروش و پوشیدن آن جایز نیست و دراین مورد باید به مسئولین مربوطه مراجعه شود تا از آن جلوگیرى کنند.
س289: تقلید از مدهاى غربى در کوتاه کردن مو چه حکمى دارد؟
ج: معیارهاى حرمت در این موارد، شبیه شدن به دشمنان اسلام وترویج فرهنگ آنهاست و این موضوع با توجه به کشورها و زمانها و اشخاص مختلف، فرق مى‏کند و این امر مختص به غرب هم نمى‏باشد.
س290: آیا جایز است مربیان مدارس موهاى دانش آموزانى را که موهاى سر خود را به شکلهاى غربى که مخالف آداب اسلامى و تشبه به کفار است، اصلاح و آرایش مى‏کنند، بتراشند؟ با علم به اینکه راهنمایى و نصیحت آنان فایده‏اى ندارد؟ و آنان ظواهر اسلامى را در مدرسه رعایت مى‏کنند ولى پس از خروج از مدرسه تغییر وضعیت مى‏دهند، وظیفه ما چیست؟
ج: تراشیدن موى سر دانش آموزان توسّط مربّیان شایسته نیست. اگر مسئولین مدرسه تشخیص دادند که بعضى از کارهاى دانش آموزان با آداب و فرهنگ اسلامى تناسب ندارد، بهتر است آنان را نصیحت و راهنمایى‏هاى پدرانه نمایند و در صورت نیاز اولیاى آنان را براى کمک به حل مشکل، از وضعیت دانش آموزان خود آگاه نمایند و البته مراعات قوانین آموزش و پرورش، لازم است.
س291: پوشیدن لباس آمریکایى چه حکمى دارد؟
ج: پوشیدن لباسهایى که توسط دولتهاى استعمارى تولید شده‏اند، ازاین جهت که ساخت دشمنان اسلام است، فى نفسه اشکال ندارد، ولى اگر این کار مستلزم ترویج فرهنگ غیراسلامى دشمن باشد و یاباعث تقویت اقتصاد آنان براى استعمار و استثمار سرزمین هاى اسلامى‏شود و یا منجر به وارد شدن ضرر اقتصادى به دولت اسلامى گردد، داراى اشکال است و حتّى در بعضى از موارد جایز نیست.
س292: آیا براى زنان، شرکت درمراسم استقبال و خوش‏آمدگویى و تقدیم دسته گل که توسّط وزارت‏خانه‏ها و ادارات دولتى و غیر آنها، ترتیب داده مى‏شود، جایز است و آیا صحیح است که شرکت آنان را در این مراسم، این گونه توجیه کنیم که هدف ما نشان دادن حرّیت و احترام زن در جوامع اسلامى است؟
ج: دعوت از زنان براى مشارکت درمراسم استقبال و خوش آمدگویى به مهمانان خارجى وجهى ندارد و در صورتى که موجب فساد وترویج فرهنگ غیراسلامى شود، جایز نیست.
س293: پوشیدن کروات چه حکمى دارد؟
ج: به طور کلى پوشیدن کروات و دیگر لباسهایى که پوشش و لباس غیر مسلمانان محسوب مى‏شوند بطوریکه پوشیدن آنها منجر به ترویج فرهنگ منحطّ غربى شود جایز نیست.
س294: فروش کلیه عکسها و کتابها و مجلاتى که بطور آشکار مشتمل بر امور قبیح و مبتذل نیستند ولى بطور ضمنى باعث ایجاد جوّ فرهنگى فاسد و غیر اسلامى بخصوص در بین جوانان مى شوند، چه حکمى دارد؟
ج: خرید و فروش و ترویج امورى از این قبیل که منجر به انحراف جوانان و فساد آنان و باعث پیدایش جوّ فرهنگى فاسدى مى شوند، جایز نیست و واجب است از آنها اجتناب شود.
س295: امروزه وظیفه زنان براى مقابله با تهاجم فرهنگى به جامعه اسلامى ما چیست؟
ج: یکى از مهمترین وظایف آنان حفظ حجاب اسلامى و ترویج آن و پرهیز از لباسهائى است که پوشیدن آنها تقلید از فرهنگ دشمن محسوب مى‏شود.
س296: بعضى از مسلمانان عیدهاى مسیحیان را جشن مى‏گیرند، آیا این کار اشکال ندارد؟
ج: جشن گرفتن میلاد حضرت عیسى مسیح "على نبیّنا و آله و علیه السلام" اشکال ندارد.
س297: آیا پوشیدن لباسى که تبلیغ و تشویق شراب روى آن وجود دارد، جایز است؟
ج: جایز نیست.

مهاجرت و پناهندگى سیاسى

س298: پناهندگى سیاسى به کشورهاى خارجى چه حکمى دارد؟ آیا جعل داستان‏ غیر واقعى براى دستیابى به پناهندگى سیاسى، جایز است؟
ج: پناهندگى سیاسى به دولت غیر مسلمان تا زمانى که مفسده‏اى بر آن مترتّب نشود، فى‏نفسه اشکال ندارد. ولى براى دستیابى به آن ، توسل به دروغ و جعل چیزى که واقعیت ندارد، جایز نیست.
س299: آیا براى یک شخص مسلمان مهاجرت به کشورهاى غیر اسلامى جایز است؟
ج: اگر خوف انحراف از دین وجود نداشته باشد این کار اشکال ندارد و واجب است در آنجا بعد از رعایت احتیاط و مواظبت نسبت به دین ومذهب به مقدارى که توانایى دارد مبادرت به دفاع از اسلام و مسلمین نماید.
س300: آیا مهاجرت به سرزمین اسلام بر زنانى که در سرزمین کفر اسلام آورده‏اند، به دلیل اینکه بر اثر خُوف از خانواده و جامعه نمى‏توانند اسلام خود را آشکار کنند، واجب است؟
ج: در صورتى که مهاجرت به سرزمین اسلام براى آنان حَرَج داشته باشد واجب نیست، ولى واجب است تا حد امکان نسبت به نماز و روزه و سایر واجبات مراقبت نمایند.
س301: زندگى در کشورى که اسباب معصیت مانند برهنگى و گوش دادن به نوارهاى مبتذل موسیقى و غیره در آن فراهم است، چه حکمى دارد؟ کسى که در آنجا تازه به سن تکلیف رسیده چه حکمى دارد؟
ج: اقامت و زندگى آنها، فى‏نفسه اشکال ندارد، ولى باید از امورى که از نظر شرعى بر او حرام هستند اجتناب کند و اگر نمى‏تواند باید به کشورهاى اسلامى مسافرت نماید.

تجسّس و خبرچینى و افشاء اسرار

س302: تعدادى گزارش کتبى راجع به اختلاس اموال دولتى توسط یکى از کارمندان دریافت گردیده که بعد از انجام تحقیقات در مورد این اتهام، صحّت بعضى از آن گزارشها براى ما آشکار شده است. ولى هنگام تحقیق از فرد متهم خود او همه اتهامات را انکار مى‏کند، آیا ارسال این گزارشات به دادگاه با توجه به اینکه باعث از بین رفتن آبروى شخص مى‏شود، جایز است یا خیر؟ و بر فرض عدم جواز، اشخاصى که ازاین مسئله مطلع هستند چه تکلیفى دارند؟
ج: اگر فردى که مسئول حمایت و حفظ بیت‏المال و اموال دولتى است از اختلاس آن اموال توسط یکى از کارمندان یا غیر او مطلع شود، از نظر شرعى و قانونى مکلّف است براى احقاق حق، اطّلاعات خود را در این زمینه به نهادهاى مربوطه ارائه دهد و ترس از بین رفتن آبروى متهم از نظر رسمى مجوزى براى کوتاهى از احقاق حق جهت حفظ بیت المال محسوب نمى‏شود و افراد دیگر، گزارشات خود را مستنداً به مسئولین مربوطه ارائه دهند تا ایشان بعد از تحقیق و تفحّص و اثبات مطلب، اقدام نمایند.